پاتولوژی همان آسیب شناسی است که از جمله مهمترین شاخههای علم پزشکی به حساب میآید کاربرد آن در بررسی بیماریها به روش معاینه سلولی بخشهای مختلف بدن از طریق عمل جراحی یا نمونههای بافت یا مایعات بدن است که طبیعتاً همهی این موارد در آزمایشگاه پاتولوژی انجام میشود. به طور کلی در بحث آسیب شناسی (پاتولوژی) وسعت و علت پیش آمدن بیماری تشخیص داده خواهد شد که در واقع میتوان احتمال بهبودی را افزایش داد.
برای مثال اکثر سرطانها به همین روش و با اسفاده از بررسی یک بافت زیر میکروسکوپ تشخیص داده میشوند. ضمناً توجه داشته باشید که نمونههایی که باید به آزمایشگاه پاتولوژی ارسال شود به صورت خاص در نظر گرفته میشوند و اگر چه بسیاری از افراد برای این منظور بیمیل هستند اما باید توجه داشت که برای طی شدن بهتر فرآیند درمان بیماری فوق العاده دارای اهمیت خواهد بود.
آزمایش پاتولوژی چیست
همهی آزمایشاتی که به جهت بررسی و البته تشخیص نوع بیماری یا انواع اختلالات بدن انجام میشود، جزو آزمایشات پاتولوژی است که از مهمترین آنها میتوان به آزمایش خون اشاره کرد و نهایتاً نیز به نمونهگیری یا همان بیوپسی ختم میشود. به طور کلی تشخیص بسیاری از بیماریها از طریق بررسی جزئیات آزمایشها در آزمایشگاه پاتولوژی انجام خواهد شد که پر واضح است که بوسیله متخصصان پاتولوژیست پیگیری میشود. البته ناگفته نماند که تفسیر مناسب آزمایشات در نظر گرفته شده با این روش به خوبی میتواند نوع بیماری و روش درمان را مشخص کند که به همین جهت در موارد لزوم مخصوصاً بیماریهای پوستی از آن بکارگیری میشود.
دلایل در نظر گرفتن آزمایش پاتولوژی
در این بخش قصد داریم به دلایل انجام آزمایش در آزمایشگاه پاتولوژی بپردازیم. البته همانطور که در ابتدای مقاله عنوان کردیم، به طور کلی در نظر گرفتن این آزمایش برای تشخیص بهتر بیماریهاست؛ با این حال میتوان بع موارد زیر بعنوان مهمترین دلایل تجویز آزمایش پاتولوژی اشاره کرد:
غربالگری بیماری
همانطور که میدانید هدف از غربالگری تشخیص بیماری در همان مراحل اولیه است. در واقع ممکن است حتی زمانی که افراد از بیماری خبر نداشته باشند، با انجام آزمایشات پاتولوژی، تشخیص سریعتر انجام شود که طبیعتاً شروع زودتر روند درمانی، به طور کامل میتواند امید بهبود و زندگی در بعضی از بیماریها را به افراد باز گرداند.
ارزیابی ریسک سلامتی
در یک آزمایشگاه پاتولوژی، پزشک معالج میتواند به جهت یافتن ریسک بالقوه سلامتی افراد؛ که ممکن است دیابت، التهاب مفاصل، بیماری قلبی و… باشد را به موقع تشخیص دهد. این مورد بررسی تاریخچهی سلامتی بیمار را نیز در پی دارد و به طور کلی میتوان نتایج آزمایش را برای پیگیریهای مورد نیاز در آینده استفاده کرد.
کنترل بیماری
ممکن است سابقه بیماری داشته باشید و پزشک معالج به جهت کنترل دارو نیاز دیده باشد که آزمایش پاتولوژی انجام دهید. در واقع این روش درمانی بررسی سطح داروها در خون و تأثیر آنها بر اندامهای بدن را راحتتر میکند. بنابراین یکی از بهترین روشهای کنترل بیماری استفاده از روش آزمایش پاتولوژی در آزمایشگاه است که در صورت نیاز حتماً باید در نظر گرفته شود.
پیش بینی بیماری
استفاده از روش آزمایش پاتولوژی بیماریها را بررسی کرده و چنانچه در خون افراد ایراد خاصی دیده شود، مشخص خواهد شد. این مورد اکثراً برای بیماریهایی که با خون ارتباط دارند، بررسی میشود که سرطان و ایذر از جمله مهمترین آنهاست.
مهمترین آزمایشات پاتولوژی در آزمایشگاه
در این بخش به آزمایشات متداولی میپردازیم که بعنوان مهمترین آزمایشات پاتولوژی شناخته میشوند. در واقع این آزمایشها در اکثر مراکز آزمایشگاهی بدون کوچکترین مشکل انجام میشود:
آزمایش کارکردی کبدی
در کبد آنزیم و پروتئینهای مختلفی وجود دارد که پزشک ممکن است برای بررسیهای بیشتر بیمار را به انجام آزمایش پاتولوژی کارکردی کبد ملزم کند. در واقع اگر این آزمایش نشانههایی از بیماری را در افراد نشان دهد که عفونت میتواند یکی از آن باشد بلافاصله به درمان ضروری اقدام خواهد شد.
بررسی آهن خون
همانطور که میدانید برای اینکه گلبولهای قرمز عملکرد مناسبی در بدن داشته باشند، وجود آهن در خون ضروری است. به همین جهت پزشک میتواند برای بررسی این موضوع افراد را ملزم به آزمایش پاتولوژی در آزمایشگاه کند. همچنین ناگفته نماند که داشتن بیش از حد خون نیز میتواند برای بدن خطرساز باشد که با این آزمایش تشخیص داده میشود.
بررسی تیروئید
این روزها اختلالات تیروئید افزایش یافته است و برای تشخیص این موضوع نیاز به آزمایش است. همانطور که میدانید کمکاری یا پرکاری تیروئید میتواند پیش زمینهای برای انواع بیماریها باشد که باید به سرعت مورد بررسی قرار بگیرد که برای این منظور کافی است که بیمار در آزمایشگاه پاتولوژی نمونه گیری خون انجام دهد. گفتنی است که هورمونهای تیروئیدی برای کنترل تنفس، ضربان قلب و… دارای اهمیت هستند لذا باید به دقت مورد بررسی قرار بگیرند.
آزمایش ادرار
برای تشخیص بسیاری از بیماریها از نمونه ادرار کمک گرفته میشود که از جمله میتوان به بیماریهای مرتبط با کبد، دیابت، کلیه و… اشاره کرد. همچنین تشخیص عفونتهای ادراری نیز از این طریق است که اگر پزشک معالج تشخیص دهد که آزمایش ادرار الزامیاست، باید بلافاصله در نظر گرفته شود. گفتنی است همانطور که میدانید آزمایش ادرار باید در شرایط مناسب انجام شود تا نتایج حاصله کاملاً دقیق باشند.
تستهای انعقادی
از دیگر مهمترین مواردی که در آزمایشگاه پاتولوژی انجام میشود، آزمایشات در خصوص تستهای انعقادی است. این تست شرایط مختلف انعقادی خون را بررسی کرده و به پزشک برای درمان بیماریها و شرایط کلی بیمار کمک میکند. از طرفی این آزمایش اثربخشی داروهای ضدانعقاد را نیز بررسی میکند.
جمع بندی
در این مقاله سعی کردیم تا شما عزیزان را با آزمایشگاه پاتولوژی آشنا کنیم و همانطور که میدانید انجام این تست نقش موثری در زندگی افراد دارد. در واقع پزشکان متخصص در صورت نیاز افراد را ملزم به این آزمایش میکنند تا تشخیص بیماریها آسانتر شده و روند درمانی نیز به سرعت آغاز شود. ضمن اینکه آزمایشات پاتولوژی امکان نظارت پزشکان را بر میزان پیشرفت بیماری فراهم کرده و چه بسا اگر از این روش استفاده نشود، بیماری با شدت بیشتری پیشرفت کرده و چه بسا روند درمانی اشتباه در پیش گرفته شود. به طور کلی این روزها متخصصان زیادی برای موارد مختلف از آزمایشات پاتولوژی استفاده میکنند که طبیعتاً باید در آزمایشگاههای معتبر انجام شود.