معرفی علم روانشناسی
بطور کلی روانشناسی علم مطالعه رفتار و فرایند‌های ذهنی بر اساس روش‌های علمی‌مختلف است. رفتار و فرایند‌هایی که احساس، حافظه، هیجان، ادراک، تفکر، هوش، انگیزش و… را شامل می‌شود. برای معالجه اختلالات روانی و آشنایی با روان انسان تسلط بر علم روانشناسی لازم و حیاتی است. ویژگی متمایز کننده این علم با سایر علم‌ها این است که حیطه مورد بررسی آن که معمولا فرایند‌های ذهنی است، قابل دیدن و درک نبوده و باید با بررسی نمود آن در رفتار انسان به تحلیل و درمان پرداخت. علم روانشناسی به واسطه قدمت طولانی و نظریه‌پردازان زیادی که در تاریخ وجود داشته‌اند پیچیدگی‌های زیادی دارد. برای مثال شاید بتوان گفت توانمندترین و تاثیرگذارترین فیلسوف تاریخ این علم که باعث ایجاد تغییرات زیادی در علم روانشناسی شد زیگموند فروید بود. او با پرداختن به لایه‌های پنهان ذهن انسان نظریه‌های مهمی‌در روانکاوی و روانشناسی ارائه کرد که خود مطالعه آن‌ها افراد زیادی را به این علم جذب و علاقه‌مند به تحصیل در رشته روانشناسی می‌کند. در ادامه به هر آنچه یک فرد علاقه‌مند به علم روانشناسی و یک فارغ التحصیل رشته روانشناسی باید بداند می‌پردازیم.
معرفی رشته روانشناسی
رشته روانشناسی به عنوان یکی از مهم‌ترین و پرطرفدارترین رشته‌های دانشگاهی در حوزه علوم انسانی شناخته می‌شود که امروزه در کشور ما نیز طرفداران زیادی پیدا کرده است. با توجه به سختی و چالش‌های زندگی امروزی، یک روانشناس ماهر می‌تواند به ما در داشتن سلامت روحی و روانی کامل و موفقیت در زندگی کمک کند. روانشناسان با تحصیل در این رشته می‌توانند علاوه بر پیشرفت در زمینه‌های مختلف زندگی خود، سلامت روانی و موفقیت فردی را در سایر افراد جامعه فراهم کنند. فراموش نکنید که روحیه کمک به دیگران و قدرت تصمیم‌گیری بالا باید ویژگی اصلی یک فرد برای ورود به این رشته باشد. سلامت روان و تقویت ذهن انسان تمرکز اصلی رشته روانشناسی است.
مروری بر تحصیل در رشته روانشناسی
تحصیل در رشته روانشناسی برای هر سه زیرگروه آزمایشی کنکور فراهم شده است و با کسب یک رتبه مناسب می‌توانید وارد بهترین دانشگاه‌های کشور شوید. همانطور که می‌دانید تحصیل در مقطع کارشناسی این رشته ۴ سال و شامل ۱۴۴ واحد تحصیلی است. افرادی که تمایل به تحصیل در رشته روانشناسی دارند باید توانایی زیادی در ارتباط برقرار کردن با افراد مختلف و کنترل شرایط حساس داشته باشند.
ادامه تحصیل در رشته روانشناسی
شاید یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های فارغ التحصیلان این رشته ادامه تحصیل، گرایش‌های مختلف آن و چگونگی قبولی در آزمون ارشد روانشناسی است. البته معمولا بیشتر فارغ التحصیلان روانشناسی علاقه‌مند به جذب به بازار کار هستند که در ادامه به شرایط بازار کار رشته روانشناسی نیز می‌پردازیم.
براساس آخرین دفترچه کنکور ارشد، رشته روانشناسی دارای ۱۰ گرایش است که پرطرفدارترین آن‌ها به عبارت زیر است:
- روانشناسی بالینی
- روانشناسی کودک و نوجوان
- روانسنجی
- روانشناسی تربیتی
نکته مهمی‌که باعث افزایش تمایل به ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد می‌شود این است که در حال حاضر امکان ادامه تحصیل تا مقطع دکتری روانشناسی در ایران وجود دارد و پس از اتمام دوره کارشناسی ارشد می‌توانید در آزمون دکتری شرکت کرده و پس از اخذ مدرک دکتری به عنوان هیئت علمی‌جذب دانشگاه‌های کشور شده و یا مطب و کلینیک تأسیس کنید.
بازار کار رشته روانشناسی
پس از اخذ مدرک لیسانس روانشناسی می‌توانید در مراکز دولتی مانند شهرداری، بهزیستی، آموزش و پرورش، کلینیک‌های اعتیاد، کلینیک‌های مشاوره، بیمارستان‌ها و… مشغول به کار شوید. قطعا هدف اکثر فارغ التحصیلان این رشته تاسیس کلینیک و مطب روانشناسی است اما باید توجه داشت که داشتن حداقل مدرک کارشناسی ارشد، گذشتن حداقل یک سال از فارغ التحصیلی و گذراندن دوره کارورزی شرط اصلی تأسیس کلینیک است که همین می‌تواند انگیزه‌ی اصلی برای ادامه تحصیل در این رشته باشد.
بطور کلی درآمد رشته روانشناسی در ایران بطور مستقیم با مدرک تحصیلی شما ارتباط دارد و بسته به مدرک می‌توان درآمدی بین ۳ تا ۱۵ میلیون در ماه داشت. طبیعتا با داشتن مدرک فوق لیسانس یا دکترا و سابقه کار بیشتر می‌توان با تأسیس مراکز روانشناسی به درآمد بسیار خوبی رسید. با توجه به شرایط سخت زندگی و مشکلات متعدد در جامعه آینده این رشته بسیار روشن است.
ادامه تحصیل و بازار کار روانشناسی در خارج از کشور
ادامه تحصیل و بازار کار روانشناسی در خارج از کشوربا توجه به اهمیت رشته روانشناسی در کشور‌های پیشرفته، ادامه تحصیل در اروپا و امریکا گزینه بسیار ایده‌آلی برای فارغ التحصیلان رشته روانشناسی است. داشتن مدرک کارشناسی ارشد مانند سایر رشته‌ها راه را برای اپلای و پذیرش دانشگاه‌های برتر آسان می‌کند؛ البته این به آن معنی نیست که با مدرک کارشناسی نمی‌توان پذیرش گرفت. طول مدت تحصیل کارشناسی ارشد و دکتری در خارج از کشور از یک سال تا پنج سال بسته به دانشگاه و کشور مورد نظر متفاوت است. رزومه، نمره‌ی آیلتس یا تافل و معدل نمرات شما در مقطع تحصیلی پیشین برای اخذ پذیرش از دانشگاه‌ها اهمیت زیادی دارند. نکته مهم این است که دانشگاه مقطع تحصیلی پیشین شما اهمیت چندانی ندارد. هزینه زندگی و تحصیل در مقاطع مختلف، دانشگاه‌ها و کشور‌های مختلف متفاوت است ولی شما می‌توانید با داشتن رزومه قوی برای اخذ بورسیه کامل اقدام کنید که در این صورت هزینه چندانی را متحمل نمی‌شوید؛ فاند و بورس گرفتن در مقطع تحصیلی دکتری بسیار راحت‌تر از کارشناسی ارشد است.
شرایط و بازار کار روانشناسی در کشور‌های مختلف کمی‌متفاوت است اما می‌توان گفت امریکا، سوئد، استرالیا و کانادا بهترین شرایط را برای کار به عنوان روانشناس برای شما فراهم می‌کنند. برای مثال یک روانشناس بسته به سابقه کار و حیطه فعالیتش درآمدی بالغ بر هشتاد هزار دلار در سال را در آمریکا کسب می‌کند. این رقم در استرالیا بین ۸۵ و ۱۲۰ هزار دلار متغیر است. برای اخذ ویزای کار در کشور‌های پیشرفته داشتن مدرک زبان معتبر، گرفتن مجوز کار روانشناسی در آن کشور که گاهی نیاز به گذراندن دوره‌هایی دارد، آزمون‌های معادل سازی و… لازم است. بطور کلی می‌توان گفت اقدام برای ادامه تحصیل در خارج و سپس کار در همان کشور گزینه راحت‌تر و کم دردسرتری برای علاقه‌مندان به کار و زندگی در خارج از کشور است.