بارها در مورد اهمیت برنامه ریزی مطالبی خوانده‌ایم و حرف‌های زیادی در این باره شنیده‌ایم تا حدی که شاید این موضوع از نظرمان کلیشه‌ای شده باشد. ما در این مطلب در سایت پایتخت کتاب به شما نحوه صحیح برنامه ریزی برای موفقیت در کنکور سراسری را بصورت کامل توضیح میدهیم.
بیایید یک بار برای همیشه تکلیفمان را با این قضیه روشن کنیم. یک جمله معروف در مورد برنامه ریزی این است که هرچقدر یک کاری مهم‌تر و انجام دادنش سخت‌تر باشد، به برنامه ریزی دقیق‌تری احتیاج دارد. به عنوان یک داوطلب کنکور سراسری در حال حاضر یکی از مهم‌ترین کارهای زندگی شما، موفقیت در کنکور سراسری است.
نحوه صحیح برنامه ریزی برای موفقیت در کنکور سراسری
شاید تصور کنید که برنامه ریزی برای کنکور سراسری کار سختی نیست و با خودتان بگویید من برنامه ریزی برای مطالعه درس‌هایم را در طول سال‌های تحصیلم بارها انجام داده‌ام. اگرچه نمیخواهیم منکر توانایی شما در امر برنامه ریزی باشیم؛ اما این جمله را از یاد نبرید که هرچقدر یک کاری مهم‌تر و انجام دادنش سخت‌تر باشد، به برنامه ریزی دقیق‌تر و تخصصی‌تری احتیاج دارد. در ادامه این مقاله با نحوه صحیح برنامه ریزی برای موفقیت در کنکور سراسری آشنا شوید.
چرا باید برنامه ریزی کنم؟
اولین سوالی که اکثر داوطلبان کنکور سراسری از ما می‌پرسند این است که اصلا چرا باید برنامه ریزی کنم و برنامه ریزی چه فایده‌ای برای من دارد؟ من دوست دارم ابتدا با دلایل منطقی شما را مجاب کنم که به برنامه ریزی احتیاج دارید و در گام بعدی شما را با اصول کلی برنامه ریزی برای موفقیت در کنکور سراسری آشنا کنم. فرض کنیم که شما به عنوان یک داوطلب کنکور سراسری، یک سال زمان در اختیار دارید تا مطالب هر سه پایه دبیرستان یا متوسطه دوم را مطالعه کنید با این هدف که بتوانید در رقابت سخت و تنگاتنگ کنکور، به رشته دانشگاهی دلخواه خود برسید. اکثر داوطلبان گول این زمان به ظاهر طولانی را می‌خورند و تصور می‌کنند وقت بسیار زیادی در اختیار دارند؛ اما به چند نکته توجه کنید:
- در این یک سال باید درس سه سال قبل را به خوبی بخوانید، منظم مرور کنید و جمع بندی خوبی داشته باشید.
- اگر هدفی بزرگی دارید، قطعا رقبای سرسختی هم خواهید داشت که با برنامه ریزی حرکت می‌کنند.
- لازم است یک دید کلی داشته باشید؛ در طول این یک سال در هر بازه زمانی قرار است چه کارهایی انجام دهید، مثلا هر هفته برای هر درس چند ساعت مطالعه داشته باشید تا یک دور آن درس را تمام کنید، کی مطالب را مرور کنید، کی جمع بندی کنید و…
- باید در کنار درس خواندن به اندازه کافی استراحت و تفریح داشته باشید، قرار نیست در طی این یک سال به یک انسان تک بعدی تبدیل شوید؛ پس باید بتوانید بین زمان مطالعه و استراحت‌تان تعادل را برقرار کنید.
- وقتی برنامه ریزی نداشته باشید، حجم زیادی از زمان شما هدر می‌رود بدون آنکه کار مفیدی کرده باشید یا حتی حواستان باشد که وقت شما دارد تلف می‌شود.
یادتان باشد که اگر هدفی بزرگی دارید، قطعا رقبای سرسختی هم خواهید داشت که با برنامه ریزی حرکت می‌کنند. جهات برنامه ریزی بهتر مقاله نحوه مطالعه کنکور در تابستان را حتما مطالعه کنید.
از کجا شروع کنم؟
امیدوارم تا به اینجای مقاله متوجه اهمیت برنامه ریزی شده باشید و یک تصمیم قاطع برای نظم دادن به کارهایتان گرفته باشید. بعد از اینکه داوطلبان اهمیت برنامه ریزی کردن را درک می‌کنند، سوال بعدی اکثر آنها این است که کارم را از کجا شروع کنم؟ اگرچه اصول برنامه ریزی در اکثر مواقع ثابت است اما با این حال هر کسی باید برنامه ریزی مخصوص به خودش را داشته باشد. برای شروع برنامه ریزی در ابتدا چند مورد را به دقت مشخص کنید؛ برای مثال هدف شما چیست؟
این مهم‌ترین سوالی است که باید از خودتان بپرسید و لازم است حتما یک جواب واضح و دقیق به خودتان بدهید. مثلا کافی نیست که بگویید هدفم موفقیت در کنکور سراسری است؛ بلکه لازم است دقیقا رشته و شهر مورد علاقه خودتان را مشخص کنید. همچنین اینکه هدفتان را در ذهن داشته باشید کافی نیست؛ بلکه لازم است هدفتان را روی کاغذ بنویسید. این کار از آن جهت اهمیت دارد که هرچقدر هدف شما بزرگتر باشد، به برنامه ریزی دقیق‌تری نیاز خواهید داشت.
قدم بعدی این است که برنامه ریزی را دقیقا مطابق توانایی‌های خودتان انجام دهید؛ شما به یک برنامه ریزی منطقی و واقع بینانه نیاز دارید. طبیعتا اگر دانش‌آموز هستید و نیمی‌از زمان خود را در طول روز در مدرسه سپری می‌کنید، نباید یک برنامه ریزی سنگین داشته باشید. برنامه ریزی برای داوطلبانی که اصطلاحا پشت کنکوری هستند، با دانش‌آموزان پایه دوازدهم متفاوت است. در ضمن شما باید توانایی خودتان را در نظر بگیرید.
اگر تاکنون در طول روز بیشتر از دو یا سه ساعت مطالعه نداشته‌اید، اصلا منطقی نیست که از همین ابتدا برای ده ساعت مطالعه در طول روز برنامه ریزی کنید؛ بلکه ساعت مطالعه‌تان را باید به مرور افزایش دهید. حتما شنیده‌اید که سنگ بزرگ علامت نزدن است!
گام اول در برنامه ریزی این است که هدفتان را دقیقا و با جزئیات مشخص کنید؛ بهتر است هدفتان را خیلی واضح روی کاغذ بنویسد.
انواع برنامه ریزی برای موفقیت در کنکور سراسری
قبل از اینکه کاغذ و خودکار بردارید و شروع به نوشتن برنامه کنید، باید یک اصل مهم را یاد بگیرید؛ در حوزه موفقیت در کنکور سراسری، سه نوع برنامه ریزی وجود دارد:
- برنامه بلند مدت
- برنامه میان مدت
- برنامه کوتاه مدت
برنامه بلند مدت
ابتدا با داشتن یک برنامه بلند مدت، مشخص می‌کنید که از الان تا روز کنکور چند هفته زمان در اختیار دارید و قرار است در هر هفته چه مطالبی را مطالعه کنید. برنامه ریزی بلند مدت یک دید کلی به شما می‌دهد؛ برای مثال تا هفته دهم قرار است زیست پایه دوازدهم را یک دور مطالعه کنید، یا از یک تاریخ مشخصی به بعد دوران جمع بندی شما آغاز می‌شود. به این ترتیب خیالتان راحت می‌شود که مطالب را به موقع مطالعه می‌کنید، منظم مرور می‌کنید و هیچ مطلبی در انتها باقی نخواهد ماند. در اکثر مواقع نوشتن برنامه بلند مدت کار خود دانش‌آموزان نیست؛ بلکه بهتر است این امر را به یک مشاور کنکور محول کنید.
برنامه میان مدت
معمولا برنامه میان مدت به صورت هفتگی تنظیم می‌شود؛ برای مثال در طول هفته جاری قرار است در کل چند ساعت مطالعه داشته باشید و چه تعداد تست کار کنید، چه دروسی و چه فصولی را باید مطالعه کنید. این برنامه هم بهتر است توسط مشاور ارائه شود.
برنامه کوتاه مدت
برعکس دو برنامه قبلی، این مدل از برنامه ریزی لازم است توسط خود داوطلب کنکور سراسری انجام شود. توصیه ما به شما این است که بعد از اینکه برنامه بلند مدت و میان مدت را از مشاورتان دریافت کردید، هر شب برای روز بعد برنامه ریزی کنید؛ مثلا با خودتان تصمیم بگیرد که روزانه چند ساعت مطالعه کنید، برای هر درس چه تعداد تست بزنید، کدام درس را در ساعات ابتدایی روز بخوانید و مطالعه کدام درس را به ساعات پایانی روز محول کنید.
هیچ کس به خوبی خودتان نمی‌تواند برنامه روزانه شما را تنظیم کند؛ زیرا این شما هستید که می‌دانید در کدام بازه زمانی از شبانه روز تمرکز بیشتری دارید؛ پس بهتر است دروسی که در آنها ضعف دارید را در این بازه‌ها مطالعه کنید. هر چقدر برنامه ریزی روزانه شما دقیق‌تر باشد و به برنامه‌تان متعهدتر باشید، احتمال رسیدن شما به هدفتان بیشتر می‌شود.
هر چقدر برنامه ریزی روزانه شما دقیق‌تر باشد و به برنامه‌تان متعهدتر باشید، احتمال رسیدن شما به هدفتان بیشتر می‌شود.
به یک شناخت صحیح از خودتان برسید
ممکن است بگویید در حال حاضر بازار مشاوره و برنامه ریزی تحصیلی داغ است و هر روز انواع روش‌های مشاوره و برنامه ریزی معرفی می‌شود، طبیعتا هر موسسه یا مشاوری ادعا می‌کند روش او از سایرین بهتر است. سوال مهمی‌که اینجا پیش می‌آید این است که یک برنامه ریزی درست و اصولی، چه ویژگی‌هایی دارد؟ قبل از بررسی ویژگی‌های یک برنامه خوب، لازم است ابتدا شما یک دید صحیح از توانمندی‌ها و ویژگی‌های شخصی خودتان داشته باشید تا بتوانید تشخیص دهید چه برنامه‌ای برای شما مناسب است.
ویژگی‌های یک برنامه ریزی خوب برای موفقیت در کنکور سراسری
- برنامه باید استاندارد و منطقی باشد و ویژگی‌های مانند سطح علمی، پایه درسی، وقت، پشتکار و.. دانش‌آموزان در آن لحاظ شده باشد.
- یک برنامه مفید، برنامه‌ای است که شخصی سازی شده است؛ یعنی دقیقا متناسب هر فرد تنظیم شده باشد. اینکه یک برنامه را همزمان و بدون هیچ تغییری به چند داوطلب بدهیم، به هیچ وجه استاندارد نیست.
- برنامه باید واضح باشد؛ یعنی دقیقا مشخص کند که متناسب با توانایی و هدف هر شخص، او چند ساعت باید مطالعه کند، در هر درسی چه تعداد تست کار کند و…
- یک برنامه اصولی و قابل اجرا، برنامه‌ای است که انعطاف پذیری کافی را دارد طوری که در هر زمان با توجه به نیاز داوطلب بتوانیم آن را کمی‌تغییر دهیم.
- در هر برنامه باید زمان‌هایی برای استراحت و تفریح در نظر گرفته شود. به علاوه یک برنامه خوب همه اتفاقاتی ممکن است در حین مطالعه برای داوطلبان پیش آید را در نظر می‌گیرد و شامل قسمت‌های جبرانی هم هست.
- هنگام برنامه ریزی باید سرعت مطالعه داوطلب، اهمیت و ضریب دروس و نیز بازه زمانی که در آن قرار داریم، مد نظر قرار گیرد؛ برای مثال برنامه ریزی در دوران جمع بندی باید با برنامه ریزی در طول سال تحصیلی متفاوت است.
منبع: وبلاگ پایتخت کتاب